Uszkodzenia skóry, które pojawiają się w trakcie dłuższego leżenia to właśnie odleżyny. Powstają one z powodu długotrwałego ucisku, który skutkuje nieprawidłowym przepływem krwi. Dowiedz się jak je leczyć oraz zapobiegać!
Odleżyny
To prawdziwy problem chorych pacjentów, którzy muszą większość czasu spędzać przykuci do łóżka. Tworzą się one z powodu długiego nacisku na dane miejsce pod wpływem np. materacu. U pacjentów można spotkać je najczęściej wzdłuż kręgosłupa oraz w okolicy kości krzyżowej. To tam miejsce styku ciała z materacem jest największe.
Do uciskanych miejsc słabiej dociera krew, co na początku objawia się zaczerwienieniem tego miejsca, bólem oraz obrzękiem. Do tego może dojść także zasinienie oraz łuszczenie. Jeżeli chory nie zmieni pozycji, tkanki z powodu niewystarczającej ilości krwi będą obumierać. Tkanki zaczną oddzielać się od zdrowych i dojdzie do tak zwanej “nadżerki”. Odleżyny mogą doprowadzić do śmierci pacjenta, ponieważ pod martwymi tkankami znajdują się kości, które także mogą zostać zniszczone, a wtedy bardzo łatwo dochodzi do zakażenia szpiku kostnego. Ważne jest jak najwcześniejsze zapobieganie odleżynom.
Zapobieganie odleżynom
- Chorego należy dokładnie oglądać pod światłem, aby zobaczyć ewentualne powstające odleżyny.
- Pozycja leżącego chorego musi być zmieniana co około 2 godziny, jeżeli porusza się na wózku inwalidzkim, musi być to robione nawet co 15 minut.
- Warto wykonywać delikatne masaże z użyciem np. oliwki dla dzieci. Wzmocni to ukrwienie na skórze.
- Wykonuj ćwiczenia bierne, jeżeli chory nie może całkowicie się poruszać.
- Rozważ zakup materaca przeciwodleżynowego, który dzięki elektrycznej pompce ma zmienne ciśnienie.
Plastry na odleżyny
Gojenie się rany spowodowanej przez odleżynę trwa niestety bardzo długo, bo nawet do kilku lat. Aby przyspieszyć gojenie można zastosować specjalne plastry na odleżyny, które zapewniają ranie mokre środowisko, co zdecydowanie przyspiesza naturalną odnowę tkanek. Wilgotność zwiększa ilość makrofagów, czyli komórek, które odpowiadają za naturalne procesy naprawcze naszej skóry.
Rodzaje opatrunków:
- poliuretanowe półprzepuszczalne – jeden opatrunek może pozostawać na skórze do 14 dni, nie przepuszcza wody oraz bakterii, pozwala na opatrzenie odleżyny bez wysięku lub z niewielkim wysiękiem, wskazany także na pięty, łokcie oraz stawy,
- hydrożelowe – jest to galaretowa masa złożona głównie z wody przykryta nieprzepuszczalnym materiałem. Ma właściwości oczyszczające i stosuje się je na rany z czarną martwicą,
- hydrokoloidowe – nie przepuszczają z zewnątrz wody i chronią ranę przed infekcją, rozpuszczają skrzep i wpływają na formowanie się nowych naczyń włosowatych, posiadają właściwości oczyszczające.